hoe die dag mogelijk zou kunnen gaan verlopen. Hoewel wij voor 100% achter de actie stonden hebben we de trekker toch op stal laten staan. Maar wat hebben we daar een spijt van zeg, onze zorgen waren niet terecht zo bleek, we zaten er faliekant naast.
Kriebels.
Ik heb het over het boerenprotest op het Malieveld in Den Haag. De grote boer en ik hebben deze dag gevolgd via de laptop, tv en mobiel en met de minuut groeide onze trots. Ook wij maken deel uit van deze sector die zich op het Malieveld van zijn allerbeste kant liet zien. We kregen de kriebels van al die trekkers op de boot naar Den Helder, van de boeren uit Groningen die voor dag en dauw de motoren lieten ronken en de Brabantse collega’s die een trekkerdansje deden op de snelweg. Kriebels van de discipline van al die boeren en boerinnen die goed wisten dat alle ogen van Nederland op hen gericht waren maar zich niet lieten verleiden tot rottigheid. Kriebels van de geweldige spandoeken, de berichten op de socials en de toeterende en zwaaiende automobilisten die al uren in de file stonden. Naast schapenboer, bleek de voorman van deze #agractie ook nog eens een begenadigd spreker. Zijn toespraak was ijzersterk, geen gekonkel of wollig taalgebruik, daar kunnen ze op het Binnenhof nog wat van leren. De grote boer en ik hadden wel onze bedenkingen bij het optreden van enkele (ex)politici. Waar Henk Bleeker lekker goedkoop tekeer ging tegen loserige vegans en dierenactivisten, probeerde Geert Wilders makkelijk te scoren door te roepen dat de boeren de helden van het land zijn. Best bijzonder voor een partij die niets heeft opgenomen in het partijprogramma met betrekking tot de agrarische sector en zich nu als redder in nood denkt te kunnen profileren. Zoals de wind waait, waait zijn jasje zullen we maar zeggen.
Slachtofferrol.
Hoewel wij boeren, nogal eens de neiging hebben om in de slachtofferrol te kruipen, was daar op het Malieveld geen sprake van. De saamhorigheid en strijdlust spatte er vanaf. Nadat de laatste trekkers al lang en breed vertrokken waren uit Den Haag zagen we bij Beau en Pauw aan tafel, welbespraakte, ambitieuze, jonge boeren zitten. Mannen en vrouwen die een sterk verhaal hadden te vertellen en dat deden ze met verve, op een duidelijke en rustige manier. Deze gasten willen, terecht, niet weggezet worden als milieucriminelen en dierenmishandelaars want dat zijn ze niet. Ik neem mijn petje voor hen af omdat ze vaak, bijna tegen de verdrukking in, “dom door blijven boeren” omdat ze daar met heel hun hart voor kiezen, wat een ander daar ook van vindt.
Deze dag op het Malieveld ging niet specifiek over de stikstofproblematiek, over dierenactivisten of de Formule 1. De boeren in de studio, op het Malieveld en degene die thuis op de boerderij aan het werk waren, willen alleen maar een eerlijk verhaal. Het verhaal dat al jarenlang domineert is veelal een verhaal óver boeren, niet ván boeren. Mogen de boeren zich dat zelf aanrekenen? Voor een deel denk ik wel. Te lang hebben de boeren hun verhaal niet verteld omdat ze liever met de laarzen in de klei staan en omdat ze denken dat toch niemand zal luisteren. Dat anderen het podium wél pakken om hun eigen verhaal breed uit te dragen, doet de boer vaak de schouders ophalen maar het maakt hem inwendig boos. Omdat elk verhaal namelijk twee kanten heeft en omdat, in de beleving van de boer, zijn verhaal nauwelijks gehoord en al helemaal niet gelooft wordt.
Deze dag op het Malieveld ging niet specifiek over de stikstofproblematiek, over dierenactivisten of de Formule 1. De boeren in de studio, op het Malieveld en degene die thuis op de boerderij aan het werk waren, willen alleen maar een eerlijk verhaal. Een eerlijk verhaal over de manier waarop zij ons voedsel maken, ongeacht wie het opeet of -drinkt. Een eerlijk verhaal over alle wet en regelgeving waar ze aan voldoen als het gaat om het milieu en dierenwelzijn. En na het aanhoren van dat verhaal mag iedereen er van denken wat hij of zij wil. Iedereen heeft het recht om te besluiten wel of geen dierlijke producten meer te nuttigen, er voor te kiezen om wel of geen wettelijk toegestane gewasbestrijdingsmiddelen te gebruiken of zélf te besluiten om de agrarische onderneming te stoppen of voort te zetten. De grote boer en ik zijn van mening dat het grootste deel van onze collega’s zeker bereid is hun aandeel te leveren in de milieu-ontwikkelingen. Dat doen ze al jaren en dat zullen ze (moeten) blijven doen willen ze het hoofd boven water kunnen houden. Maar het milieu is niet alleen een probleem van de boeren. Alle sectoren, eigenlijk alle 17 miljoen inwoners van Nederland, zullen hun steentje bij moet dragen.
Gezond boerenverstand
Wij gaan het waarschijnlijk niet meer redden met ons bedrijf. De Natura 2000 ontwikkelingen en nu ook de stikstofproblematiek worden ons fataal, denken we. Daar vinden wij van alles van maar we zijn ook realistisch, het is wat het is.
Ondanks onze persoonlijke struggle steunen wij al die (jonge) ondernemers die ons en de wereld van kwalitatief goed voedsel willen blijven voorzien. Hoewel 1 oktober 2019 een gedenkwaardige was voor agrarisch Nederland, zal de tijd leren wat het heeft opgeleverd. Als we de social media mogen geloven komen er nog meer acties aan. Beste boeren van Nederland, geniet voorlopig nog van het enorme succes van de afgelopen actie maar gebruik jullie gezonde boerenverstand en doe geen gekke dingen. Het overgrote deel van Nederland heeft zich gisteren achter jullie geschaard maar het tij kan zó keren.
